5 Bài Học Để Đời – Bài học đơn giản nhưng hết sức quan trọng: Học đi đôi với hành

(Trích đoạn sách 5 Bài Học Để Đời – Tác giả John Izzo)

Chúng ta sẽ khám phá những phương pháp để tạo ra sự thay đổi trong cuộc sống, sau đó vận dụng kiến thức này để thực hành 5 bài học để đời. Để hiểu được cách tạo sự thay đổi cuộc sống, hãy xem xét quá trình học tập theo bản năng giúp con người phát triển. Khi nói đến bản năng học tập, ý tôi muốn nói đến là quá trình mà chúng ta học được đa số các kỹ năng thiết yếu cho cuộc sống hàng ngày, chẳng hạn như ngôn ngữ và kỹ năng vận động.

Khả năng tiếp thu ngôn ngữ là một ví dụ tuyệt vời của bản năng học tập. Suốt nhiều năm trên ghế nhà trường, tôi đã theo học ít nhất 6 lớp ngôn ngữ (tiếng La-tinh, Hy Lạp, Do Thái, Pháp, Tây Ban Nha và Ý). Dù vậy, tôi không thể viết hoặc nói hoàn chỉnh nhiều hơn một câu bằng bất kỳ ngôn ngữ nào ngoài tiếng Anh. Tuy nhiên, khi mới vài tuổi, tôi đã thành thạo tiếng Anh, mặc dù nhiều nhà ngôn ngữ học cho rằng đây là một ngôn ngữ khó học. Tại sao một đứa trẻ có thể thành thạo tiếng mẹ đẻ nhưng sau đó lại khó, hay thậm chí là không thể tinh thông dù chỉ một loại ngôn ngữ khác?

Một phần của đáp án nằm ở việc con người chúng ta học hỏi một cách tự nhiên thông qua quá trình quan sát, lắng nghe và thể nghiệm. Khi còn bé, chúng ta tiếp thu ngôn ngữ không phải qua quá trình học tập bài bản. Thay vào đó, chúng ta nhìn xem cha mẹ gọi tên đồ đạc xung quanh. Chúng ta lắng nghe họ trò chuyện và nghe cách ghép câu. Chỉ việc điều chỉnh chút ít là ta học được từ vựng và sau đó học cách đặt câu. Ta học hỏi một cách tự nhiên bằng việc quan sát, bắt chước và thể nghiệm.

Học đi cũng giống như thế. Chúng ta đã học đi như thế nào? Tôi vẫn có thể nhớ được ngày đứa con gái lớn Lena của tôi tự đi bước đi đầu tiên. Con bé đã tự đứng được một thời gian rồi; sau đó, vào một ngày nọ trong phòng tắm, vợ tôi đứng cách con bé 1,5 m và nói “đến đây nào con”. Con bé vừa chập chững bước đi hết 1,5 m đó trong sự cổ vũ của chúng tôi vừa bật cười thích thú. Con bé đã học cách bước đi mà không hề được dạy dỗ bài bản. Nhưng bằng cách nào?

Một lần nữa, câu trả lời rất đơn giản: bản năng học tập. Con bé đã nhìn và quan sát, sau đó thực hành cho đến khi bước đi được. Một cách mô tả khác về quá trình học tập theo bản năng này gồm 2 bước đơn giản: nhận thức và thể nghiệm. Chúng ta để tâm chú ý và chúng ta làm thử. Trong quá trình thực hiện 2 việc này, chúng ta liên tục tự điều chỉnh cho đến khi thành thạo.

Hãy áp dụng bài học để đời đơn giản này để tạo ra những thay đổi phức tạp trong cuộc sống của những người trưởng thành. Nếu nhận thức là bước đầu tiên của quá trình học tập theo bản năng, thì có thể nói rằng chúng ta có xu hướng tiến đến những gì ta nhận thức được. Đây là một ý niệm đơn giản mang đến những hiệu quả to lớn trong việc thay đổi cuộc sống. Ta quan tâm chú ý đến điều gì thì ta sẽ trở thành y như thế. Ta càng nhận thức sâu sắc về điều gì, thì ta sẽ càng có xu hướng tiến đến điều đó.

Trích đoạn sách 5 Bài Học Để Đời – Tác giả John Izzo